لک را می توان تغییر رنگ بخشی از پوست نسبت به اطراف آن تعریف کرد. این تغییر رنگ می تواند به صورت کم رنگ تر شدن و یا پر رنگ تر شدن ظاهر شود. در این مقاله به لک های تیره و راه کارهایی برای پیشگیری و برطرف کردن آن می پردازیم ملانوسیت ها نوعی از سلول های پوستی هستند که وظیفه تولید رنگدانه پوست (ملانین) را بر عهده دارند. میزان ملانین تولید شده توسط این سلول ها تعیین کننده رنگ طبیعی پوست هر فرد است که این میزان تولید تحت تاثیر ژنتیک و محیط می باشد.  هنگامی لک روی پوست ظاهر می شود که دسته ای از ملانوسیت ها تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله اشعه فرابنفش (UV)، تغییرات هورمونی، التهاب، زخم، اگزما، برخی از بیماری های زمینه ای و داروها بیش از حد ملانین تولید کنند. 
لک ها بر اساس شکل و عامل ایجاد کننده شان انواع مختلفی دارند. شایع ترین انواع لک شامل، لک های پس از التهاب (Postinflamatory hyperpigmentation)، کک و مک، ملاسما و لنتیژن می باشد.
 لک هایی که اغلب روی بینی و گونه ها از اواخر دوران کودکی ایجاد می شوند کک و مک (Ephelides) نامیده می شوند. این نوع لک ها در فصول سرد سال کم رنگ شده و در فصول بهار و تابستان که نور خورشید شدید است پر رنگ تر می گردند. درمان اصلی این نوع لک، استفاده از ضد آفتاب است. همچنین می توان از برخی لیزرها مانند لیزر Q-switched برای از بین بردن آنها کمک گرفت.
ملاسما را لک های ناشی از تغییرات هورمونی و بارداری می دانند. این نوع لک به صورت تغییر رنگ های با حاشیه مشخص و بزرگ روی گونه، پیشانی و چانه ظاهر می گردد. درمان این نوع لک ها دشوار بوده و اغلب ترکیبی از مواد ضد لک موضعی مانند مهار کننده های تولید ملانین، ترانگزامیک اسید و در صورت صلاحدید پزشک لیزرهای فرکشنال برای درمان آن کاربرد دارد.
ساختار پوست طوری طراحی شده است که هرگاه التهابی در پوست ایجاد شود، ملانوسیت ها ملانین بیشتری تولید می کنند تا از پوست حفاظت کنند این تولید بیشتر سبب بروز لک روی پوست می گردد. به همین دلیل است که پس از ایجاد هر گونه آسیبی به پوست مانند زخم، سوختگی و حتی اگزما، پس از بهبود ناحیه درگیر تیره تر از پوست طبیعی به نظر می رسد. شایع ترین لک های پس از التهاب (PHI)، لک های ناشی از آکنه هستند. خوشبختانه بسیاری از لک های پس از التهاب، خودبخودی و بدون نیاز به درمان پس از 2 تا 4 ماه پس از رفع التهاب، تا حدود زیادی بهبود می یابند. برای رفع کامل این لک ها می توان ترکیبی از مهارکننده های تولید ملانین را به کار برد. در مورد لک های ناشی از آکنه بهتر است تمرکز درمان روی برطرف کردن عامل ایجاد کننده آن (آکنه) باشد. در درمان لک های ناشی از آکنه ترجیحاً بهتر است از ضد لک هایی با پایه های سرم، ژل و یا محلول استفاده نمود.
لک های بدن به علل مختلفی از جمله، عفونت های قارچی و باکتریایی، سایش و التهاب پوست (بخصوص در ناحیه زیر بغل و کشاله ران)، آمیلوئیدوزیس، برخی بیماری های زمینه ای و غیره ایجاد می گردند. با توجه به اینکه مهمترین عامل ایجاد لک در پوست نور فرابنفش خورشید است، در صورتی که لک در نواحی از بدن ایجاد شود که مواجه مستقیم با نور آفتاب ندارد، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت زمینه ای آن مشخص و درمان گردد.
برای درمان گام به گام لک به شرح زیر صورت می گیرد:
•    استفاده از ضد آفتاب های وسیع الطیف هر 3 ساعت در صورت قرارگیری مقابل نور آفتاب 
•    استفاده از فرآورده های ضد لک موضعی حاوی هیدروکینون، کوجیک اسید، آربوتین، ترانگزامیک اسید، گلایکولیک اسید، سیستآمین، نیاسینامید و ویتامین ث به صورت روزی یک یا دو بار
•    استفاده از لیز بر اساس نظر پزشک
1-Vashi N, Kundu RV. Acquired hyperpigmentation disorders. Disponible en Up to Date. 2017.
2- Anvery N, Christensen RE, Dirr MA. Management of post‐inflammatory hyperpigmentation in skin of color: A short review. Journal of Cosmetic Dermatology. 2022 Mar 15.
3- Liyanage A, Liyanage G, Sirimanna G, Schürer N. Comparative Study on Depigmenting Agents in Skin of Color. The Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology. 2022 Feb;15(2):12.